Nieuwe tentoonstelling: Marie van Zeggelens kijk op Indië. Indrukken van een zwervelinge 

In het Cultuurpaviljoen van de 59e Tong Tong Fair presenteren het Museon en Stichting Tong Tong een tentoonstelling over verschuivende visies op de koloniale geschiedenis, aan de hand van het leven en werk van schrijfster Marie van Zeggelen (1870-1957) en haar echtgenoot, KNIL-officier Herman Kooij.

In de collectie van het Museon bevinden zich vijftien doosjes met glasnegatieven, gemaakt in de periode 1890-1916 in Nederlands-Indië. Ze geven een beeld van het leven in de kolonie, maar vooral ook werpen ze een licht op het Nederlandse koloniale beleid in die tijd vanuit het perspectief van de Nederlandse officier Herman Kooij (1868-1950) en zijn echtgenote, de schrijfster Marie van Zeggelen (1870-1957).

In 1890 volgde de negentienjarige en net getrouwde Marie haar man naar het verre Indië. Terwijl Herman als officier in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) actief uitvoering gaf aan de Nederlandse koloniale politiek, verdiepte Marie zich in de lokale bevolking en cultuur — een inspiratiebron voor de verhalen die ze na de dood van haar pasgeboren kind in 1897 begon te schrijven. De schrijfster steunde het koloniale systeem, maar uitte er tegelijkertijd kritiek op.

Schuivende perspectieven

De belangstelling van Marie van Zeggelen voor de inheemse bevolking was destijds vooruitstrevend. Lees je haar boeken nu, dan vind je haar visie typerend voor haar tijd. Ook over het koloniale project met bijbehorende militaire expedities, zijn we tegenwoordig erg kritisch. Toch heeft kapitein Kooij in de jaren zestig zélf de beelden van de militaire Boni-expeditie aan het Museon geschonken; waarschijnlijk meende hij dat het niet iets was waarvoor hij zich hoefde te schamen.

Deze tentoonstelling toont aan de hand van het biografische verhaal van Marie van Zeggelen en kapitein Kooij hoe perspectieven verschillen én verschuiven, alleen al in tijd.

Wat ziet ú?

In 2016 riepen historici in brede kring Nederland op zich te verdiepen in zijn koloniale geschiedenis, met oog voor de historische context en de rol van de blik waarmee men kijkt. De levens en de unieke nalatenschap van het echtpaar Kooij & Van Zeggelen zijn een uitdagende illustratie van die oproep. Wat zagen zij toen, wat zien wij nú? De tentoonstelling in het Cultuurpaviljoen van de 59e Tong Tong Fair legt de bezoekers deze vraag voor.

Randprogramma met lezingen en discussies

In een randprogramma plaatsen wetenschappers de levens van Van Zeggelen en Kooij in hun context en worden de verschuivende visies op de koloniale geschiedenis nader belicht. Zie: http://tongtongfair.nl/exposities.

Museon i.s.m. Stichting Tong Tong

‘Marie van Zeggelens kijk op Indië. Indrukken van een zwervelinge’ is een productie van Museon i.s.m. Stichting Tong Tong en mede mogelijk gemaakt door Mondriaan Fonds en Prins Bernhard Cultuurfonds (Engelbert van Bevervoorde-Van Heyst Fonds). Te zien van 25 mei t/m 5 juni 2017 in het Cultuurpaviljoen van de 59e Tong Tong Fair. Malieveld, Den Haag.