Geen Tong Tong zonder krontjong! Al sinds de eerste editie in 1959 is krontjong een vast onderdeel van het programma. Met zijn invloeden uit de Portugese volksmuziek, Goa, Malakka, Afrika, Soenda en Java is dit eeuwenoude wereldmuziek, ook wel de soundtrack van Indische cultuur genoemd.
Wat is krontjong?
Wat is krontjong?
Nadat de Hollanders Malakka in 1641 op Portugal hadden veroverd, brachten de overwinnaars een aantal Portugezen naar Batavia, het nieuw gestichte handelscentrum van de VOC. De Portugese groep had een zeer gevarieerde samenstelling. Er behoorden mestiços (Portugees-Aziatische christenen) toe en lokale bekeerden en mardijkers (vrijgelaten Afrikaanse, Indiase of andere Aziatische slaven die zich tot het christendom bekeerd hadden). De VOC had de mardijkers de grond van Toegoe geschonken en een klein dorp ontwikkelde zich op ongeveer twaalf kilometer ten noordoosten van Batavia. Tegenwoordig is Toegoe (huidige spelling Tugu) een wijk van de metropool Jakarta.
Wereldmuziek avant la lettre
In Toegoe hield men de Portugese gebruiken hoog: men sprak een Portugese mengtaal, en speelde een eigen muziek. De Noord-Afrikaanse Moren hadden hun stempel op deze Portugese muziek gedrukt tijdens hun heerschappij over Portugal in de 8e en 9e eeuw. Later beïnvloedden slaven uit Goa, Malakka en Afrika de Portugese muziek evenzeer. In Toegoe werd deze Portugese mengstijl verder beïnvloed door Soendanese en Javaanse muziek. De krontjong werd geboren, door alle invloeden ‘wereldmuziek avant la lettre’.
Vijf-snarige krontjonggitaar
Om een voorbeeld te geven van de familierelaties tussen de genres uit de verre uithoeken van het voormalige Portugese rijk: de cafrinho (soms cafrinyo gespeld) was ook in Brazilië en op Ceylon bekend, maar dan als slavendans van vermoedelijk Afrikaanse oorsprong. In de krontjong is het een van de oudste liedjes, gerekend tot het oer-portugis-repertoire. De typische, vijf-snarige krontjonggitaar stamt vermoedelijk af van de rajão, een vijf-snarige gitaar uit Madeira.