64e Tong Tong Fair in aantocht: 24 mei t/m 2 juni op het Malieveld in Den Haag
Dido Michielsen bij de start van het onderzoek naar de witte kebaya op de 63e Tong Tong Fair. Foto: Arenda Oomen
Oproep om witte kebaya mee te nemen voor onderzoek
De 64e editie van Tong Tong Fair strijkt neer op het Malieveld in Den Haag en ditmaal als vanouds in mei na twee edities in september: van vrijdag 24 mei t/m zondag 2 juni 2024. Het evenement is een plek waar jong en oud en Oost en West elkaar ontmoeten. Nieuw dit jaar is de expositie ‘De witte kebaya, haar draagsters, hun verhalen’. Schrijfster Dido Michielsen en kunstenaar en batikonderzoeker Sabine Bolk doen onderzoek naar de betekenis van de witte kebaya. Op de Tong Tong Fair worden de bevindingen gedeeld, maar wordt ook opgeroepen om (foto’s van) witte kebaya’s mee te nemen. Bolk en Michielsen zijn namelijk regelmatig aanwezig voor spreekuren om informatie te delen. Nieuw is Theatercafé De Veranda waar naast boekpresentaties en pubquizes ook kookworkshops en interviews met chefs plaatsvinden. Proeven in grotere porties kunnen gasten in de iconische Eetwijk waar ook dit jaar weer het foodcourt te vinden is. Verder is er een internationaal podiumprogramma met o.a. krontjong uit Jakarta, worldjazz uit Bali, mode uit Solo (Midden-Java), Indorock van JazzmasterMania en The Crazy Rockers, country van Music Road Pilots, en Nusantara Beat. In Studio Tong Tong worden o.a. Adriaan van Dis, Reggie Baay, Alfred Birney, Babs Gons (Dichter des Vaderlands), Robin Block, Maddy Stolk en Melissa Knollenburg geïnterviewd en worden er klassieke Indische films gedraaid. De kaartverkoop is deze week gestart.
Uit heel Nederland, maar ook uit omringende landen en zelfs van verder weg: de bezoekers van de Tong Tong Fair komen overal vandaan. Ook komt ongeveer de helft van de standhouders uit het buitenland. Voor het Indonesië-Paviljoen reizen tientallen standhouders speciaal uit Indonesië naar Nederland en de ondernemers op de Grand Pasar komen o.a. uit Indonesië, Vietnam, India, Thailand en Nepal. Men waant zich op de Tong Tong Fair in Zuid(oost)-Azië, maar dan zonder jetlag. Siem Boon, directeur van Tong Tong Fair, kijkt uit naar weer een nieuwe editie: “Doordat het festival nu weer als vanouds in mei plaatsvindt, hebben we er heel hard aan gewerkt om in minder dan een jaar een prikkelend programma samen te stellen. Alle dagen zijn er dans- en muziekvoorstellingen, tentoonstellingen, boekpresentaties, interviews en culinaire items te vinden. Een programma voor jong en oud, want inmiddels komen vier generaties naar de Tong Tong Fair. De jongeren komen juist naar ons evenement om de ouderen te ontmoeten, te horen vertellen en te zien optreden, en de ouderen zijn blij om te zien dat de jongeren belangstelling hebben voor hun erfgoed, en er nieuwe voorstellingen of andere producties mee maken. Sommigen plannen zelfs hun familiebezoek op ons evenement. Zowel mensen die vanuit het buitenland naar Nederland komen als Nederlandse families die bij elkaar komen op de Tong Tong Fair. Dat vind ik bijzonder.”
Kunstenaar en batikonderzoeker Sabine Bolk. Foto: Eliza Bordeaux
Nieuwe tentoonstelling over witte kebaya
Een kebaya is een soort blouse die aan de voorkant open is en vaak gemaakt van lichtgewicht stoffen, soms versierd met borduurwerk of kant. De witte kebaya speelt in dit geheel een bijzondere rol: traditioneel werd de kleur wit door de Indonesische bevolking geassocieerd met de dood of geesten. Maar volgens overlevering droegen in het voormalig Nederlands-Indië (Indo-)Europese, Molukse en Peranakan (Indo-Chinese) vrouwen wel een witte kebaya. De kebaya is onlangs door een groep van Aziatische landen voorgedragen als UNESCO immaterieel erfgoed, oftewel levend erfgoed dat een belangrijk onderdeel is van een veranderende cultuur.
Door middel van het onderzoek willen Michielsen en Bolk te weten komen waarom de witte kebaya ontstond en hoe deze zich in de loop van de koloniale geschiedenis ontwikkelde. Een van hun doelstellingen is om eigenaars van kebaya’s uit de koloniale periode informatie te geven hoe zij met hun erfenis om kunnen gaan. Een ander doel is om eigenaars van kebaya’s, en beschouwers van foto’s uit de koloniale tijd, bewust te maken van de betekenis die de witte kebaya destijds had voor de draagsters en hun omgeving. Het publiek van de Tong Tong Fair wordt aangemoedigd om zelf een bijdrage te leveren d.m.v. informatie over kebaya’s in eigen familiebezit of fotomateriaal waarop deze te zien zijn, mee te nemen. Bolk en Michielsen zullen regelmatig aanwezig zijn voor spreekuren, ook samen met andere experts (zoals op het gebied van kant), zodat zij direct aanspreekbaar zijn voor bezoekers met kebaya’s of foto’s. Een overzicht van de spreekuren staat binnenkort online.
Vorig jaar was de expositie ‘Onteigend’ te zien: in het Herdenkingsjaar Slavernijverleden werd er op een laagdrempelige manier informatie gedeeld over de slavernij in de kolonies in de Oost. Bezoekers vonden het waardevol dat hier aandacht aan werd besteed op de Tong Tong Fair om zo met elkaar in gesprek te gaan over het verleden. Aangezien het Herdenkingsjaar Slavernijverleden nog loopt tot 1 juli 2024, wordt opnieuw aandacht besteed aan Slavernij in de Oost in de vorm van gesprekken met onderzoekers door Suze Zijlstra; zij stelde vorig jaar de expositie samen.
Nusantara Beat op het Tong-Tong-Podium. Foto: Arenda Oomen
Het programma
Het Tong Tong Festival biedt een internationaal podiumprogramma in vier theaters met muziek (traditioneel, modern, experimenteel, populair, westers, oosters, oost-west), dans, mode, literatuur, gesprekken, vechtsportdemonstraties en culinaire workshops. Dit jaar o.a. krontjonggroep De Poespo uit Jakarta (24 t/m 27 mei), worldjazz-gitarist Balawan uit Bali (31 mei/1 juni), mode door ontwerper Joko SSP uit Solo (Midden-Java), Indorock van JazzmasterMania (28 mei), Java Guitars (31 mei) en The Crazy Rockers (vieren 65-jarig jubileum, 31 mei) en country van Music Road Pilots (2 juni). Daarnaast brengen Bergaya Minstrels een ode aan de speciale krontjonghawaiian-stijl (26 mei). Verder treden ook de lievelingen van de festivals Lowlands en Eurosonic op: Nusantara Beat (25 mei). Naast optreden, komen de leden van Nusantara Beat vertellen over hoe ze als kind al op de Pasar Malam Besar, zoals de Tong Tong Fair toen heette, kwamen en zelfs optraden.
Door een speciale samenwerking met het Haagse theater Amare zal het INO (Indonesian National Orchestra) optreden (25 mei). De dag voor de opening van de Tong Tong Fair zal INO in Amare zelf optreden. Tante Lien en Ricky Risolles treden op met hun Best Of! (1 juni)
Meer verdieping vinden bezoekers in Studio Tong Tong waar lezingen, discussies, debatten, talkshows en intieme muziek-, theater- en filmvoorstellingen plaatsvinden. Er worden o.a. klassieke Indische films gedraaid zoals Land van mijn ouders van Marion Bloem (26 mei) en Rockin’ Ramona van Hans Heijnen (30 mei). Daarnaast worden Adriaan van Dis (1 juni) en Reggie Baay (25 mei) geïnterviewd over hun nieuwe Indische boeken. Gustaaf Peek gaat in gesprek met Alfred Birney (24 mei). Eric de Vroedt wordt geïnterviewd n.a.v. zijn theatervoorstelling ‘Brown Sugar Baby’ (26 en 28 mei) en Babs Gons (31 mei), de Dichter des Vaderlands, is onderdeel van het programma Stories of Mixed Identities: ‘Babs Gons over gemengde identiteit in haar werk’. Dichteres Dewi de Nijs Bik (genomineerd voor De Grote Poëzieprijs 2024 voor Indolente) belicht in ‘Onverwaaide stemmen’ vanuit Indisch perspectief de Surinaamse schrijfster Bea Vianen (24 mei). Het filmproject ‘Manual for the displaced’ van Jeremy Flohr en Robin Block zal getoond worden op de openingsdag (24 mei). De Amsterdamse dichter Robin Block heeft dit jaar de Herman de Coninckprijs, de belangrijkste Vlaamse prijs voor Nederlandstalige poëzie, gewonnen voor zijn dichtbundel Handleiding voor Ontheemden. In de serie NextGen: ‘Spoken word the Queer editie’ (30 mei), met Melissa Knollenburg, Jasper Albinus en moderator Marischka Verbeek van Transforming Stories. En in de serie De Voormoeders deel III, De Moeder: schrijver Maddy Stolk van het boek Soedah laat maar over haar eigen moeder (26 mei).
In het nieuwe Theatercafé De Veranda is ruimte gecreëerd voor kookworkshops en interviews, maar ook voor talkshows van Tracing Your Roots (26 mei), Riboet Verhalenkunst (datum volgt) en het nieuwe collectief Suka Bumi (2 juni). Alles onder het genot van een drankje en een hapje.
Dansen kan je tenslotte iedere dag in de swingende Rotonde (met terras, grenzend aan het picknickveld) waar bands en dj’s elkaar afwisselen. Maar ook bij het Tong-Tong-Podium kan gedanst worden: Amarlolin, Tasilo Pieck ft. Nicky Manuputty en Danjil Tuhumena & Friends treden op (29 mei). Maak kennis met deze fantastische musici van Molukse afkomst!
Het complete programma is binnenkort te vinden op de website.
Gezelligheid in het Foodcourt. Foto: Arenda Oomen
De Eetwijk en het Foodcourt
In de Eetwijk kunnen bezoekers terecht voor gerechten, dranken en snacks uit diverse Indonesische streekkeukens en uit de Indische (gemengde, Euraziatische) keuken. Vorig jaar is hier voor het eerst het foodcourt geïntroduceerd: een centraal zitgedeelte met rondom meerdere eetstands zoals je dat ook veel in Azië ziet. Dit is heel goed in de smaak gevallen en komt deze editie dus weer terug. Boon vervolgt: “We hebben gemerkt dat veel bezoekers er lang blijven zitten, telkens weer een ander gerecht of snackje kiezen uit de geurige en kleurige overdaad. Ik vind het mooi om te zien dat de grote en kleine restaurants concurreren met elkaar op smaak en ‘scherp’ worden gehouden door een kritisch publiek van kenners. In de Eetwijk kun je genieten van specialiteiten die je nergens anders in Nederland vindt.”
Op de Grand Pasar. Foto: Arenda Oomen
Over Tong Tong Fair
De Tong Tong Fair is geworteld in de Indische hoofdstad van de wereld, Den Haag, en komt voort uit de Pasar Malam Tong-Tong/Besar. Het is een actuele mix van Oost en West en altijd in beweging. Door samenzijn en creativiteit blijft de Indische cultuur zich ontwikkelen. De Tong Tong Fair is een optelsom van een internationale beurs, een food event en een cultureel festival, georganiseerd in diverse themapaviljoens met podia.
Met de hele familie naar de Tong Tong Fair. Foto: Arenda Oomen
Programmawijzigingen voorbehouden.
